Akkoord kernkabinet pensioenhervorming

Strengere toegang tot minimumpensioen

We hebben nog maar net een minimumpensioen van 1.500 euro netto  binnengehaald, dat na indexeringen op 1.630 euro komt. Maar door deze pensioenhervorming zullen  duizenden mensen geen recht meer hebben op dat minimumpensioen. Werknemers moeten immers 20 jaar effectief gewerkt hebben om toegang te  krijgen. Het beginsel van de gelijkgestelde periodes wordt hierdoor ernstig aangevallen.

Weliswaar is er een overgangsperiode en zijn er  correcties doorrekening te houden met periodes van arbeidsongeschiktheid of zwangerschapsverlof, om de 20 jaar effectieve tewerkstelling te berekenen. Maar alles bij elkaar blijven de betrokken werknemers op hun honger zitten. Wie ziek is geweest of om een andere reden niet ‘actief kon zijn op de arbeidsmarkt’, mag daarvoor niet gestraft worden. Het ABVV begrijpt ook niet dat de regering tijdelijke werkloosheid niet als gelijkgestelde periode meerekent. De impact van Covid-19 op de tewerkstelling was enorm. De tijdelijke werkloosheid is een reddingsboei geweest voor de economie. We vrezen dan ook dat armoede bij onze gepensioneerden alleen maar zal toenemen.

Vooral verliezers

Door een nieuw criterium toe te voegen, zullen er vooral verliezers zijn. De nieuwe voorwaarden impliceren een pensioenverlies tot enkele honderden euro’s voor ongeveer een derde van de mensen die vandaag in aanmerking komen voor het minimumpensioen. Vooral  vrouwen die deeltijds hebben gewerkt (zelden uit vrije wil) of die een gefragmenteerde loopbaan hebben. Want vrouwen zijn  nog steeds diegenen die het vaakst hun werkuren afbouwen of hun loopbaan onderbreken om te zorgen voor de kinderen of zorgbehoevende familieleden. Die stereotiepe rolverdeling blijft hardnekkig hangen.

Een zeer slechte herwaardering van deeltijds werk

Er zou een herwaardering komen voor deeltijds werknemers – voornamelijk vrouwen – bij de berekening van de toegang tot het minimumpensioen. Maar waar gaat het over? Slechts vijfjaar deeltijds werk, gepresteerd voor 2001, zal als voltijds  in aanmerking komen.   worden. Dat is voor het ABVV onvoldoende. Jonge werknemers vangen bot terwijl in tal van sectoren enorm veel mensen deeltijds werken. . Deze maatregel is dus een druppel op een hete plaat.

En wat met belastend werk?

De socialistische vakbond is al jaren vragende partij om  bij een pensioenhervorming rekening te houden met belastend werk,  zware beroepen. Nachtwerk, repetitieve taken, hoge flexibiliteit, zware psychosociale belasting, … zijn criteria die in aanmerking moeten komen  voor vervroegd pensioen, zonder financieel verlies.  Deze regering houdt de boot af.

De pensioenbonus  opnieuw invoeren brengt geen soelaas. Om langer te kunnen werken, moet je daar fysiek ook toe in staat zijn. Tegen 2030 stijgt de  wettelijke pensioenleeftijd tot 67 jaar, terwijl de gemiddelde levensverwachting in goede gezondheid amper 65 jaar bedraagt. Die pensioenbonus is dus voor veel mensen niet haalbaar. De explosieve toename van het aantal langdurig zieken is daar het bewijs van. Daarom pleit het ABVV voor toegang tot het pensioen na 40 jaar werken.

Durf de arbeidsduur collectief te verkorten

De pensioenuitgaven zullen de komende decennia onvermijdelijk stijgen. Maar ook productiviteit en rijkdom nemen voortdurend toe, wat het mogelijk maakt deze investering te betalen. Daarnaast kunnen de verlagingen van de werkgeversbijdragen sociale zekerheiden de alternatieve verloningen zonder sociale bijdragen worden teruggevorderd ten voordele van de pensioenen. Een hogere werkzaamheidsgraad en dito sociale bijdragen, vormen een andere belangrijke financieringsbron. , maar de recepten van vandaag hebben weinig resultaat.  Hoog tijd om een collectieve arbeidsduurverkorting aan te durven met compenserende aanwerving en zonder loonverlies.

De meest urgente hervorming om over na te denken,  gaat over de herfinanciering van ons pensioenstelsel.