“Diversiteit werkt wel, maar dan moet je iedereen een stem geven”

21 maart 2025  - Racisme
Image
racisme

In een steeds diverser wordende arbeidsmarkt is inclusie niet langer een bijkomstigheid, maar een noodzaak. In kader van de dag tegen racisme op 21 maart leggen we ons oort te luister op de werkvloer. 

Werkgevers worstelen met de vraag hoe ze een uiteenlopende groep werknemers optimaal kunnen laten samenwerken. Tegelijkertijd worden vakbonden en delegees geconfronteerd met een realiteit waarbij niet dezelfde kansen krijgt. Delegee Samir (anoniem, zijn echte naam is bekend bij ons), werkzaam in een Antwerps productiebedrijf, deelt zijn ervaring over hoe diversiteit het werk beïnvloedt en welke obstakels er nog bestaan.

"Toen ik bijna 10 jaar geleden begon, waren het vooral oudere collega’s, veelal Nederlandstaligen. Nu is dat helemaal anders," vertelt de delegee. "Vandaag werken hier mensen uit Angola, Turkije, Marokko, Tunesië, Algerije, Bangladesh, Togo, Soedan... De arbeidsmarkt is veranderd. Vroeger bleven werknemers jarenlang bij één bedrijf, nu zijn er veel meer jobhoppers. Bedrijven hebben ook moeite om mensen te vinden en gaan breder zoeken. Dat is goed, maar dat brengt uitdagingen mee."

Eén van die uitdagingen is taal. "Sommige collega’s begrijpen het Nederlands niet goed. Dan vragen ze mij om hulp, bijvoorbeeld met hun loonbrief of contract. Ik spreek een beetje Frans en Engels, dus ik probeer hen uit te leggen wat er staat. Dat maakt een groot verschil. Als je niet begrijpt wat er in je contract staat, hoe kan je dan weten waar je recht op hebt?"

Nederlandse lessen

"Het bedrijf is zich ervan bewust dat taal een barrière kan zijn," zegt hij. "Daarom zijn er nu Nederlandse lessen op de werkvloer. Eén uur per week. Maar dat lost niet alles op. Bij opleidingen of veiligheidstrainingen merken we nog vaak dat mensen afhaken omdat ze de uitleg niet begrijpen. We stellen nu voor om steeds een collega die een gemeenschappelijke taal spreekt erbij te zetten. Dat helpt."

Volgens hem is communicatie de sleutel. "Als een werknemer niet begrijpt wat er van hem verwacht wordt, leidt dat tot frustratie. Niet alleen bij hem, maar ook bij de leidinggevenden. De oplossing is simpel: zorg dat iedereen begrijpt wat er gezegd wordt. Dat vraagt een beetje inspanning, maar het loont." Maar diversiteit brengt niet automatisch gelijkheid met zich mee. 

"Ik heb vaak gezien dat bepaalde werknemers niet dezelfde kansen krijgen als anderen. Ze worden niet voorgesteld voor promoties of krijgen de moeilijkste jobs. Dat is iets waar ik niet tegen kan. Onrecht raakt mij. Ik zie het en ik wil er iets aan doen. Daarom ben ik ook delegee geworden."

Verantwoordelijkheid

Zijn rol als vakbondsafgevaardigde brengt verantwoordelijkheid met zich mee. "Ik ga in dialoog met de teamleaders. Als ik zie dat iemand systematisch overgeslagen wordt, kaart ik dat aan. Soms is het onbewust. Maar als je niets zegt, verandert er niks."

Op de vraag of racisme een probleem is, antwoordt hij bedachtzaam. "Racisme is soms expliciet, maar vaker subtiel. Kijk, sommige collega’s krijgen vaker opmerkingen over hun taal of hoe ze zich gedragen. Maar als een Nederlandstalige hetzelfde doet, dan hoort ge er niemand over. Dat soort dingen sluipt erin. Mensen zien het niet als racisme, maar dat is het wel."

Hoe gaat hij daarmee om? "Ik probeer altijd het gesprek aan te gaan. Als iemand wordt benadeeld, dan zeg ik daar iets van. Niet alleen als delegee, maar als mens. Het is niet de bedoeling dat mensen zich hier tweederangs voelen."

Coach

Zijn gevoel voor verantwoordelijkheid komt niet uit het niets. "Ik ben de jongste van een hele reeks kinderen. Ik heb altijd geleerd om rekening te houden met anderen. Daarnaast ben ik ook voetbaltrainer geweest. Dat helpt enorm. Als coach moet je mensen motiveren, helpen groeien, en rekening houden met hun persoonlijkheid. Op de werkvloer is dat net zo. Niet iedereen is hetzelfde, dus moet je kijken wat werkt voor elke persoon."

Zijn aanpak zit daarom in diversificatie: "Bij de ene collega moet je direct zijn, bij de andere zachter. Er is geen standaardformule. Maar als je mensen met respect behandelt, krijg je respect terug."

Diversiteit op de werkvloer is een feit. Maar inclusie vraagt inspanning. Bedrijven moeten verder kijken dan het simpelweg aannemen van werknemers met diverse achtergronden. Taalondersteuning, gelijke kansen en een zero-tolerancebeleid tegen discriminatie zijn cruciaal.

"Het gaat niet alleen om werk," besluit hij. "Het gaat om mensen. Iedereen wil zich gewaardeerd voelen. Als bedrijven dat begrijpen, dan zal diversiteit geen probleem meer zijn, maar een troef."

Gerelateerde nieuwsberichten

racisme, diversiteit
Diversiteit op de werkvloer: “Hier mogen we zijn wie we zijn, maar dat is niet overal het geval.”
18 maart 2025
Lees meer
racisme, Cynthia
"We moeten niet alleen naast elkaar werken, maar vooral met elkaar"
18 maart 2025
Lees meer
racisme
“Diversiteit werkt wel, maar dan moet je iedereen een stem geven”
18 maart 2025
Lees meer